Interview met Judith Wolf/ Oorlogsoverlevenden beter begrijpen/Anders werken met jongeren/Rechtspopulisme/ Kunst als katalysator/ Vaderschapsemancipatie
Hoezeer sociaal werkers te maken hebben met maatschappelijke ontwikkelingen, ook als die zich over de landsgrenzen voltrekken, wordt nog maar weer eens duidelijk in dit nummer. Niet alleen in artikelen van bijvoorbeeld Lennie Haarsma over de toeslagenaffaire of Sebastian Abdallah over jongeren die in de knel zitten, maar ook in een artikel over vaderschap.
De nasleep van oorlog en genocide blijft voelbaar, ook als betrokkenen na hun vlucht in veilige landen terechtkomen. Alma Mustafic´, die als jong meisje het drama in Srebrenica overleefde, weet dat uit eigen ervaring. Sociaal werkers kunnen volgens haar verschil maken in de levens van overlevenden van mensenrechtenschendingen. ‘Sociaal werk moet zich aanpassen aan de realiteit van oorlogen en genocides.'
‘Binnen onze maatschappelijke opvanglocatie in een grote stad ondersteunen we mensen met psychiatrische en/of psychosociale problematiek. De hulp die we bieden, is afgestemd op cliënten binnen de WMO of met een Wlz-indicatie tot maximaal GGZ4.
Ik werd in de jaren '80 volwassen en tot sociaal werker opgeleid, deed mee aan protesten, verhitte discussies, sloot me aan bij organisaties als Stop de N-bom en demonstreerde in 1981 en in 1983 met een half miljoen mensen in Den Haag tegen de bewapeningswedloop.
Judith Wolf nam eind 2024 afscheid als hoogleraar Maatschappelijke zorg bij de Radboud Universiteit, waar ze zich vooral inzette voor hulp aan mensen in de marge van de samenleving. Max Huber en Mariël spreken haar over haar drijfveren, de rol van sociaal werkers en haar aan populariteit winnende Krachtwerk-methode. ‘De gesprekken met mensen die ongelooflijk veel hebben meegemaakt en proberen te overleven, raakten mij altijd het meest.'
Vaderschap staat onder druk, terwijl betrokken vaderschap van groot belang is voor de gezonde ontwikkeling van kinderen, gezonde partnerrelaties en cohesie in de samenleving. Bob de Raadt, Giovanni Nobre, Toetie da Silva en Anthony van de Vijver pleiten voor een herwaardering en de emancipatie van het vaderschap en zien daarin een belangrijke rol weggelegd voor sociaal werkers.
Sociaal werkers vertellen over een cliënt die hen altijd is bijgebleven.
Veel jongeren hebben het zwaar. Jeugdprofessionals helpen hen meestal zich aan te passen aan hun omstandigheden, ziet Sebastian Abdallah. Hij pleit voor een andere manier van werken met jongeren: de ‘interactionistische' benadering. ‘Jongeren keken uit naar de wekelijkse pizza-avond om te praten over het leven.'
De verschijning van het rapport Erfenis van onrecht van de onafhankelijke Commissie Toeslagen en Uithuisplaatsingen (commissie Hamer) in maart van dit jaar vestigde opnieuw de aandacht op de grote rol die de toeslagenaffaire speelde bij de uithuisplaatsing van kinderen uit gedupeerde gezinnen. De belangrijkste conclusies en aanbevelingen uit dit rapport, reacties uit het veld en, tot slot, tips voor professionals om uithuisplaatsing te voorkomen.
Volgens zowel de internationale sociaal-werkdefinitie als de Nederlandse beroepscode staan sociale rechtvaardigheid, mensenrechten en respect voor diversiteit in sociaal werk centraal. Rechts-nationalistisch populisme zet deze principes onder druk. Anke van den Dries bespreekt een publicatie over de uitdagingen die dat voor sociaal werkers met zich meebrengt.
Afgelopen oktober stond er op het plein voor De Haagse Hogeschool veertien dagen achtereen een indrukwekkend kunstwerk. Het kunstwerk en het programma eromheen transformeerden het plein in een ruimte van bewustwording rond mentale problemen bij jongeren. Complexe thema's als dit zouden vaker in de publieke ruimte op een collectieve manier moeten worden benaderd, vinden Hester Brauer & Justine le Clercq.
Sociaal werkers krijgen in hun dagelijkse werk steeds vaker te maken met mantelzorgers. Die laatsten voelen zich vaak ongezien door beroepskrachten, ziet Yvette Wittenberg. Wat kunnen sociaal werkers doen om de samenwerking met mantelzorgers beter en gelijkwaardiger te laten verlopen? Tijd investeren in het doorgronden van de mantelzorgsituatie en diversiteitssensitief werken lijken cruciaal.
In dit jaarboek van Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken verkennen journalisten Piet-Hein Peeters en Marcel Ham in hoeverre de ambities van drie decentralisaties na tien jaar zijn gerealiseerd.
Als zelfstandig BMW’er werkt Bianca Hesse voor uiteenlopende organisaties. Op de werkvloer ziet ze maatschappelijke trends terug, zoals het groeiend aantal thuiswerkers, de behoefte aan een goede work-life balance en de wachtlijsten in de GGZ. ‘Als BMW’er werk je in een soort mini-samenleving.’
Hieronder kun je Vakblad Sociaal Werk nr. 3-2025 lezen als een doorbladerbare pdf. Wil je de online artikelen liever als losse artikelen lezen dan kan dat natuurlijk ook. Om onderstaande pdf te kunnen bekijken, moet je ingelogd zijn.
Richtlijnen zijn er om het werk te vergemakkelijken, niet om sociaal werkers in te perken. Daarom is het goed dat het ministerie van VWS ons als beroepsvereniging in de gelegenheid stelt onze eigen richtlijnen te ontwikkelen. Dat doen we bottom-up.
