Hoofdartikel
Sociaal werk onder radicaal rechts – Morele nood
Veel Nederlandse sociaal werkers tonen tot nu toe een gespleten loyaliteit als reactie op moeilijke morele keuzes. Hoe reageren zij als hun morele integriteit onder druk komt te staan van radicaal rechts beleid? Voorbeelden uit het buitenland laten een wisselend beeld zien. Volgens Thomas Kampen biedt een robuuste kennisbasis bescherming tegen radicale invloeden en populistisch gedachtegoed.
Weet je wel wat je zegt? Over de ethiek van het aanspreken
Sociaal werkers zijn spreekbuizen van een discours waarvan ze niet de auteur zijn, zegt Richard de Brabander. Ze zouden meer moeten stilstaan bij het ideologische karakter van de woorden waarmee ze cliënten aanspreken.
Schrijver Joris van Casteren. ‘We laten hun levensverhaal niet verloren gaan’
Dichter en non-fictieschrijver Joris van Casteren noemt eenzaamheid ‘de lepra van de 21e eeuw'. Als coördinator van Stichting De Eenzame Uitvaart ziet hij hoe makkelijk eenzame mensen in deze maatschappij onder de radar blijven. ‘We presenteren de levens van deze mensen aan de samenleving, die hen vergeten is.'
Ecosociaal perspectief op sociaal werk. In wat voor samenleving willen we leven?
Experimenteren met nieuwe leefwijzen is broodnodig, want de huidige samenleving functioneert niet meer, betoogt Richard de Brabander. De rol van sociaal werkers daarbij: het verbeteren van de positie en levenskwaliteit van gemarginaliseerde groepen in de wijken.
Veerkracht nader beschouwd
De zweem van louter optimisme die vaak om het begrip 'veerkracht' heen hangt is niet terecht, vinden Mariël van Pelt en Maja Rocˇak. Mits benaderd vanuit een collectief en kritisch perspectief kan veerkracht niettemin veel betekenen voor het sociaal werk.
Van energie naar veerkracht. Integratie van vluchtelingen
Voor vluchtelingen is een goed verloop van de eerste jaren na de vlucht doorslaggevend voor hun latere integratie. Maatschappelijke condities zijn daarbij belangrijker dan individuele competenties. Om beleid te laten aansluiten bij wat mensen nodig hebben, zijn er verbinders nodig tussen instituties en leefwerelden. Sociaal werkers kunnen die rol op zich nemen door hun kennis in te zetten én responsief te zijn, aldus Halleh Ghorashi.
Cultuur en gender: tegenpolen?
Moet je vanuit het oogpunt van sociale rechtvaardigheid rekening houden met cultureel verschil in genderrelaties? En moet je dan extra alert zijn op culturele praktijken die de rechten van vrouwen schaden? Deze vragen moeten altijd gesteld worden, betoogt Sawitri Saharso, ook al zijn ze niet eenvoudig te beantwoorden.
Fundament van het zorgaanbod. Over mantelzorg en de rol van sociaal werkers daarbij
Het woord 'mantelzorg' roept bij veel mensen verwarring op en een groot deel van de Nederlanders voelt zich er, zo lijkt het, niet door aangesproken. Toch vormt de mantelzorg, samen met andere vormen van informele hulpverlening, het fundament van het totale zorgaanbod in Nederland, zegt Rick Kwekkeboom. Zoals elk fundament heeft ook mantelzorg onderhoud en aandacht nodig. Hierin spelen professionele hulpverleners een belangrijke rol.
Politiserend handelen in het sociaal werk
Sociaal werkers hebben een politieke opdracht. In internationale definities vinden we terug dat het sociaal werk veranderingen realiseert ingebed in een streven naar sociale rechtvaardigheid, gelijkheid, solidariteit en mensenrechten. Politiserend werken is één van de manieren waarop sociaal werkers kunnen vorm geven aan die veranderingen. Vlaamse praktijkwerkers, academici en praktijklectoren ontwikkelden een handelingskader om sociaal werkers te ondersteunen in die politiserende processen.
Suïcidepreventie voor sociaal werk. De moed om te luisteren.
Luisteren is 'core business' voor sociaal werkers, maar bij iemand met een doodswens is de neiging terug te deinzen vaak groot. Een drievoudige professionaliseringsslag kan daar verandering in brengen, betogen Paul van Hoek en Marjoleine Vosselman.
