Of het nu een sportteam, vrijwilligerswerk of een arbeidsorganisatie betreft: waar mensen samenwerken is continuïteit vaak belangrijk om idealen en doelen te realiseren.

Jongeren die een groot risico lopen om af te glijden in de criminaliteit, vallen nu vaak in een kloof tussen regulier jongerenwerk en gespecialiseerde jeugdzorg. Grote overheidsinvesteringen moeten intussen voorkomen dat deze zorgwekkende groep doorgroeit naar de georganiseerde misdaad. Jan Dirk de Jong en Nienke de Wit pleiten voor ‘specialistisch jeugdwerk'.

‘In een gezin waar de ouders nog bij elkaar waren, is er een geweldsincident geweest, waarvan de kinderen ook getuige waren. Moeder gebruikte geweld tegen vader. Vader is inmiddels hertrouwd en de drie kinderen, in de basisschoolleeftijd, wonen bij hem. Een tijdje geleden hebben de kinderen hun vader verteld dat hun moeder hen, als zij haar bezoeken, soms mishandelt. Sindsdien houdt hij zijn kinderen ondanks de bezoekregeling thuis. Dat duurt nu al maanden.

Een paar jaar geleden deden mijn collega's en ik onderzoek naar de lotgevallen van kwetsbare groepen - mensen met een psychiatrische achtergrond of een verstandelijke beperking - in gewone buurten.

Als sociaal werker leer je al op de opleiding dat je bij conflictsituaties geen keuze moet maken voor een van de partijen. De bij veel sociaal werkers bekende gezinstherapeut Böszörményi Nagy heeft leerzame ideeën over contextueel denken ontwikkeld. Hij beperkte dit denken niet tot individuen of families, hij dacht dat het eveneens van toepassing is op elkaar bestrijdende (bevolkings)groepen.

‘Ria, een vrouw op hoge leeftijd, had nog plannen om te kamperen met haar nieuwe geliefde en schilderlessen te geven aan huis. Ook zou ze nog een familiedag organiseren. Ze had van alles verzameld om die dag compleet te verzorgen.

Onbekend maakt onbemind. Weinig sociaal werkers kiezen voor de gehandicaptenzorg. Maar wie aan zijn eigen ongemak voorbij durft te gaan en zich openstelt, zal verrast worden over hoe ‘gaaf' deze doelgroep is, weten begeleiders Hanneke Lugtenberg en Ellis Hegeman. ‘In ons werk draait het om langdurige relaties en steeds opnieuw de puzzel leggen.'

Het afgelopen jaar voelde voor Yamina Ayadi alsof ze een duizelingwekkende reis maakte in een hogesnelheidstrein. Na versneld haar mbo-diploma in ontvangst te hebben genomen, werd ze genomineerd én verkozen tot sociaal werker van het jaar 2023. Een grote verrassing én erkenning voor haar inzet. Er was niet veel tijd om bij te komen van alle gebeurtenissen: na de zomer startte Yamina met een hbo-studie. Dat betekent, in combinatie met een gezin met drie kinderen en een baan voor vier dagen, een volle agenda.

Sociaal werk wordt steeds belangrijker in de zorg en ondersteuning voor ouderen. Dat geldt zeker in de grote steden, waar de diversiteit onder ouderen snel toeneemt. Het overbruggen van sociale afstand en het werken aan vertrouwen is een voorwaarde voor goede en toegankelijke zorg. Studenten sociaal werk, vooral studenten die zelf een migratieachtergrond hebben, kunnen als toekomstig professionals straks een sleutelrol spelen. Maar zij stuiten nog op obstakels.

Vaderbetrokkenheid is een actueel onderwerp in de media. Maar wordt er in de dagelijkse praktijk van het sociaal werk wel voldoende over vaderbetrokkenheid gesproken? Mijn ervaring is dat dit niet altijd het geval is. Wanneer het gaat over de begeleiding aan jonge ouders, merk ik dat het in de praktijk veelal gaat over (alleenstaande) jonge moeders.

Vreemdelingendetentie is een maatregel voor mensen zonder geldige verblijfspapieren met als doel ze beschikbaar te houden voor uitzetting. Maar volgens medewerkers van Meldpunt Vreemdelingendetentie veegt de Nederlandse overheid mensenrechtenschendingen onder het tapijt.

De dag na de verkiezingen, donderdag 23 november, waren het niet de verkiezingsuitslagen zelf die mijn verbijstering wekten - die deden immers niet meer dan het nieuwe politieke landschap bevestigen - maar eerder de reacties die ik om mij heen waarnam. Die maken dat ik me tot op vandaag afvraag of mijn vakgenoten de afgelopen jaren soms in een naïeve bubbel hebben geleefd.

De vraag naar psychologische en sociaal-maatschappelijke zorg voor jeugd neemt toe. Zeker sinds de coronapandemie, die een sterke impact had op de omgeving en leefcontext van jongeren. Een zorgelijke situatie, die veel vraagt van professionals. Almir Mahmutovic en Maarten van Houten onderzochten hoe professionals kunnen samenwerken aan de betrokkenheid van jongeren bij hun behandeling.

In deze aflevering van Tuchtrecht behandelen we een zaak die niet door de tuchtrechter, maar door de Commissie van Consultatie is behandeld. Het betreft de klacht van ouders tegen een medewerker van Veilig Thuis. De volledige klacht en de uitspraak zijn te vinden op de site van SKJ, onder zaaknummers 23.024PT en 23.025PT.

De Jeugdwet van 2015 benadrukt het belang van ruimte voor professionals om maatwerk te kunnen leveren, uitgaande van hun professionele autonomie.

De integrale aanpak die beoogd werd met de decentralisatie van de jeugdzorg in 2015 is geen werkelijkheid geworden. Veel gezinnen hebben nog steeds te maken met meerdere hulpverleners.

Deze column gaat dit keer minder over wat we doen maar vooral over dankzij wie de BPSW steeds meer een community van en voor sociaal werkers wordt.

Als sociaal werker is ze letterlijk een voorbeeld voor de kinderen en jongeren met een handicap die zij begeleidt. Estée Gerritsen, Jeugdprofessional van het Jaar 2023, leerde namelijk zelf met een beperking leven. Haar missie: ‘Ik wil laten zien dat een handicap geen belemmering hoeft te zijn voor levensgeluk.’

Hieronder kun je Vakblad Sociaal Werk nr. 1-2024 lezen als een doorbladerbare pdf. Wil je de online artikelen liever als losse artikelen lezen dan kan dat natuurlijk ook. Om onderstaande pdf te kunnen bekijken, moet je ingelogd zijn.