Home Uitgelicht

Uitgelicht

Eenzaamheid als collectieve aangelegenheid. Versterk de sociale verbanden

Mensen met weinig zelfvertrouwen en zonder een ‘robuuste identiteit' voldoen moeilijker aan de verwachtingen van de maatschappij. Zij hebben daardoor meer kans op problematische eenzaamheid. Om eenzaamheid tegen te gaan, moeten we niet alleen aandacht schenken aan individuele kwetsbaarheden, maar ook aan de sociale omgeving, zegt Anja Machielse.

Special issue VSW – Eenzaamheid: fabels, feiten en lessen voor praktijk en beleid

‘Vergeten mensen: sociaal werkers zijn vaak de laatsten waarmee zij contact hadden’. Dat vertelt dichter en schrijver Joris van Casteren in het nieuwste nummer van het vakblad over een gelaagd maatschappelijk vraagstuk: eenzaamheid. Daarin ruim baan voor wetenschap, praktijk en maatschappelijke initiatieven. Van Casteren heeft veel respect voor verschillende vormen van sociaal werk. Hij is coördinator van Stichting De eenzame Uitvaart die overledenen zonder familie of netwerk een bijzonder saluut geeft met een gedicht. Voor de Volkskrant maakte hij er een mooie serie over. Lennie Haarsma interviewde hem.

Sociaal werkers in de gehandicaptenzorg. ‘Een wereld gaat open’

Onbekend maakt onbemind. Weinig sociaal werkers kiezen voor de gehandicaptenzorg. Maar wie aan zijn eigen ongemak voorbij durft te gaan en zich openstelt, zal verrast worden over hoe ‘gaaf' deze doelgroep is, weten begeleiders Hanneke Lugtenberg en Ellis Hegeman. ‘In ons werk draait het om langdurige relaties en steeds opnieuw de puzzel leggen.'

Vakblad Sociaal Werk 1-2024

In het eerste nummer van 2024 treft u een variatie van onderwerpen aan: van vakmanschap in de gehandicaptenzorg, de verkiezingsuitslag, specialistisch jongerenwerk tot cultuursensitief werken en meer. Zo sprak Jacqueline Bot met Ellis Hegeman en Hanneke Lugtenberg over hun werk en vakmanschap in de gehandicaptenzorg waarin het vaak gaat om langdurige afhankelijkheidsrelaties. 'Er gaat een wereld voor je open'. Lector Jan Dirk de Jong en onderzoeker Nienke de Wit leggen in hun bijdrage uit waarom specialistisch jongerenwerk nodig is om te voorkomen dat jongeren afglijden in de criminaliteit. Ze beschrijven de werkzame bestanddelen daarin.

Puzzelen met perspectief. Sociaal werk en de zorg

Landelijke akkoorden voor de oplossing van problemen in de zorg bevatten tendensen die hoogst relevant zijn voor het sociaal werk. Dat brengt risico's én kansen met zich mee, schrijven Lisbeth Verharen, Carla Kolner en Ard Sprinkhuizen. ‘Sociaal werkers moeten hierin proactief zijn en het initiatief naar zich toe halen.'

Socioloog Abram de Swaan. ‘Ik ben geïnteresseerd in dat wat niet gezegd wordt, maar er wel ís’

Abram de Swaan weet als geen ander zijn vakgebied te ontsluiten. Een gesprek over het blootleggen van verborgen gedachten, het verschil tussen empathie en sympathie, waarom samenleven ingewikkeld is en waarom hij zo blij is dat vrouwen 'het gedrag van kerels' niet langer pikken: 'Dat is mooi aan deze tijd.'

Hoe kunnen sociaal werkers bijdragen aan veranderende zorg vanuit hun kernkwaliteiten?

De toekomst van de zorg: veel politici vermijden het onderwerp liever.  Maar de uitdagingen zijn gigantisch en belangrijk voor sociaal werkers in tal van functies.  Hoog tijd dus om het onderwerp de aandacht geven die het verdient. Dat doen we dan ook ruimschoots in dit laatste themanummer van 2023 .

Socioloog Abram de Swaan: ‘Ik ben geïnteresseerd in wat er niet gezegd wordt, maar er wel is’.

Het nieuwe nummer van vakblad sociaal werk is verschenen met mooie, vakinhoudelijke artikelen over verschillende benaderingen en actuele ontwikkelingen. Ik interviewde de nestor van de Nederlandse socioloog Abram de Swaan over onderstromen in de samenleving en waarom het werk van sociaal werkers zijn belangstelling heeft. Hij verzorgde onlangs de Marie Kamphuis lezing in Utrecht. Een gesprek over het blootleggen van verborgen gedachten, het verschil tussen empathie en sympathie en waarom hij zo blij is dat vrouwen 'het gedrag van kerels' niet langer pikken.

Klimaatrechtvaardigheid. Een koloniaal en sociaal issue

De klimaatdiscussie gaat vaak over broeikasgassen, hittegolven en zonnepanelen. Volgens Shivant Jhagroe heeft de klimaatcrisis een koloniale geschiedenis en kunnen we die daarom niet los zien van raciaal en sociaal onrecht.

Een mens illegaal?

Een mens kan een illegale daad plegen, maar zelf nooit onwettig zijn, betoogt Werner van de Vrede. Sociaal werkers zijn geen verlengstuk van de staat, maar belangenbehartigers van kwetsbare mensen. Zogeheten 'ongedocumenteerden' vallen daar gewoon onder.