Psychologie en sociologie zijn twee wetenschappelijke disciplines die een duidelijke plek hebben in de curricula van opleidingen social work en haar voorlopers. Psychologie is onder studenten vaak wat populairder dan sociologie. Toch lijkt sociologie voorzichtig de weg omhoog gevonden te hebben: de studentenaantallen aan universiteiten nemen de laatste tijd weer toe.

Politiek en beleid lijken onder sociaal werkers geregeld voor beroepsmatige irritaties te zorgen. Ik voer regelmatig gesprekken over de complexiteit die werken met beleid met zich meebrengt, bijvoorbeeld als het gaat om financiering, rapporteren of moeizame samenwerkingen.

Ik weet nog goed dat ik haar voor het eerst ontmoette. Ze was nooit gewend om hulp te vragen, maar nu kon ze niet anders meer. Ze zat in een moeilijke situatie. Ze had een groot netwerk en stond altijd klaar voor iedereen. Maar nu zij - de altijd zo sterke vrouw - hulp nodig had, waren er maar weinig mensen beschikbaar. Dat was de reden van haar komst.

Sociaal werkers vertellen over een cliënt die hen altijd is bij gebleven. Naast zijn kist stond een kerstboom. De uitvaart van deze bewoner vond echter plaats op een zonnige herfstdag. Naasten vertelden dat kerst zijn favoriete tijd van het jaar was. Dat herkende ik. Met een glimlach dacht ik terug aan de kerstliedjes die vanaf september al vanuit zijn kamer te horen waren.

Vorig jaar traden Arie de Vries en Redouan El Khayari toe tot het BPSW-bestuur. Wat moet volgens hen aandacht krijgen binnen de beroepsvereniging de komende jaren? Een dubbelinterview over het belang van het sociaal werk, vooruitgeschoven posten, kennisontwikkeling en urgente sociale kwesties.

'Sophie ontmoette Amir op een strandvakantie in Marokko in 2018. Ze werden verliefd en trouwden al snel. De eerste periode van hun huwelijk woonden zij in Agadir, waar Amir een goede baan had. Na een jaar werd Rayan geboren. Maar al kort na de geboorte ontstonden er spanningen.

Wat doen een stadsmarinier, arrangeur of een buurtcirkelcoach voor werk? Binnen het sociaal werk zijn honderden functienamen in omloop. Dat is niet goed voor de herkenbaarheid van het vak, betogen Sonja Liefhebber en Mariël van Pelt. Zij vragen zich af: hoe keren we het tij?

Een nieuwe vorm van klachtbehandeling moet recht doen aan een belangrijk doel van professioneel toezicht, namelijk: het vergroten van de zelfreflectie bij professionals en het beter inbedden van beroepsnormen in de dagelijkse praktijk. Want er is meer heil te verwachten van goede gesprekken waarvan je kunt leren, dan van normeren en straffen.

Steeds meer professionals in zorg en welzijn laten zich inspireren door de ABCD-benadering, de 'oer'-methodiek uit het opbouwwerk die uitgaat van het probleemoplossend vermogen van buurtbewoners. De grondleggers van de ABCD-methode zouden het hartgrondig eens zijn met het weer opeisen van politieke zeggenschap over gezondheid, wonen en leefbaarheid.

De auteur is sociaal werker én ethicus, een boeiende combinatie die mooi in dit boek tot uitdrukking komt. Zij definieert professionele autonomie als het zelfstandig en onafhankelijk beslissen over de 'goede' handelingsrichting, of dat nu een interventie, een advies of een ingrijpend besluit is. Deze professionele autonomie is nodig om zorgvuldig te kunnen handelen.

Veel meiden houden er voortdurend rekening mee dat zij online exposed kunnen worden. Dat bezorgt hen een permanent onveiligheidsgevoel. Door schuldgevoel bij slachtoffers te voorkomen, verlaag je bij hen de drempel om hulp te vragen. Vijf praktische handvatten voor sociaal werkers die met meiden werken.

De nieuwe Cao Sociaal werk, Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening ging in juli van dit jaar in. Nieuw zijn onder andere de loonsverhoging van 15 procent, de inzet op meer inspraak, de aanpak van de hoge werkdruk voor sociaal werkers in vaste dienst en de verhoging van de onregelmatigheidstoeslag.

Veel grootschalige stadsvernieuwingsprojecten vinden plaats in gebieden met een slecht imago. Ondanks onderzoek en best practices schiet burgerinspraak bij stadsvernieuwingsprojecten vaak tekort. Onderzoek in Heerlen Noord geeft inzichten in hoe het beter kan. Bij stadsvernieuwingsprojecten moeten we niet alleen oog hebben voor rationele argumenten vóór of tegen een interventie, maar begrijpen wat er voor mensen op het spel staat.

Abram de Swaan weet als geen ander zijn vakgebied te ontsluiten. Een gesprek over het blootleggen van verborgen gedachten, het verschil tussen empathie en sympathie, waarom samenleven ingewikkeld is en waarom hij zo blij is dat vrouwen 'het gedrag van kerels' niet langer pikken: 'Dat is mooi aan deze tijd.'

Hieronder kun je Vakblad Sociaal Werk nr. 5-2023 lezen als een doorbladerbare pdf. Wil je de online artikelen liever als losse artikelen lezen dan kan dat natuurlijk ook. Om onderstaande pdf te kunnen bekijken, moet je ingelogd zijn.

Het ondersteunen van mensen en gezinnen die vastlopen in hun dagelijks leven, op welk vlak dan ook. Hen helpen weer grip te krijgen; dat is de taak van thuisbegeleiders. Maar waarom is deze variant in sociaal werk toch zo onbekend? Marcel van Vliet en Prisca Harinck, beiden ‘loeitrots’ op hun vak, vinden dat daar verandering in moet komen.

Sociaal werk als beroep in de zorg is voor financiers (verzekeraars) niet vanzelfsprekend. Dat komt omdat nog steeds te veel wordt gedacht in twee gescheiden domeinen: het sociaal domein en het zorgdomein. En in het zorgdomein is vaak het medisch model dominant. Een duidelijk voorbeeld is de casemanager dementie. Deze functie wordt uitgeoefend door zowel sociaal werkers als verpleegkundigen.