Vakblad Sociaal Werk nr. 6, 2020

    Thema Jeugdhulp, jeugdzorg, pleegzorg, jongerenwerk, jeugdbescherming| Hoe zorgen we voor onze jeugd? De transitie en de transformatie in de praktijk van de jeugdhulp.

    Potentie, kennis en compassie

    De laatste decennia zagen we verschillende wetswijzigingen op het gebied van de jeugdzorg. Nu staat de Wet verbetering beschikbaarheid zorg voor jeugdigen op stapel, om randvoorwaarden te creëren die knelpunten in het huidige jeugdstelsel moeten oplossen. Terugkerende doelen zijn al jaren: beter samenwerken, meer regie op de zorg en verminderen van kosten. Hebben alle beleidswijzigingen positieve effecten gehad op gezinnen in Nederland? En hoe denken de professionals die al die veranderingen meemaakten of bestudeerden, over die ontwikkelingen?

    Mark heeft schulden

    Mark is negentien jaar en woont in Leeuwarden. Hij krijgt een brief van de Belastingdienst waarin staat dat hij zijn verkregen zorgtoeslag moet terugbetalen. Hij snapt er niets van, waarom moet hij dit betalen? Daarbij heeft hij helemaal niet zoveel geld op zijn rekening om alles terug te betalen. Marc durft niets tegen zijn ouders te zeggen, hij schaamt zich er te erg voor.

    Het positieve verschil maken

    Al op de middelbare school wist ik: ik wil later in een kindertehuis werken. Ik had daar mooie beelden bij. Hoe kinderen in zo’n tehuis het beter zouden hebben dan thuis en dat ik daaraan mocht bijdragen. Dat ik één van de mensen zou zijn die het verschil zou maken in een beschadigd leven.

    ‘De Jeugdhulp moet 0-doelen formuleren’

    Peter Dijkshoorn is opgeleid als arts en gespecialiseerd als kinder- en jeugdpsychiater. Hij werkt al vele jaren in de kinder- en jeugdpsychiatrie. Hij was werkzaam als bestuurder in Assen bij ggz-instelling Accare tot september 2020. Momenteel heeft hij bij VNG een landelijke rol in de ontwikkeling van de jeugdhulp. Vanuit die rol wil hij meehelpen dat de jeugdhulp grote doelen gaat nastreven.

    ‘Alle zeilen zijn bijgezet’

    Mariëlle Verdegaal (30) studeerde sociale wetenschappen, master maatschappelijke opvoedingsvraagstukken. Ze werkte als beleidsmedewerker Jeugd bij de gemeente Wijdemeren, en is sinds 2018 teammanager van het beleidsteam Sociaal Domein.

    De jeugdbescherming ontketenen

    De jeugdbeschermingsketen in Nederland kent veel schakels. Het is misschien wel de langste ter wereld. Dat is niet altijd zo geweest. In dit artikel beschrijft Adri van Montfoort de werking van de keten in de huidige situatie en verkent hij de geschiedenis. Hij pleit voor een herontwerp en een herwaardering van sociaal werk als kern van de jeugdbescherming.

    ‘Oprecht nog steeds dezelfde passie’

    Peter Houweling (64) werkt 40 jaar in de Jeugdzorg. Hij begon in 1980 als pedagogisch medewerker in observatie- en behandelgroepen en werd achtereenvolgens unitleider en manager en is nu regiodirecteur bij iHUB Alliantie in de regio Gelderland/Utrecht.

    ‘Meer ruimte voor de professional’

    Goos Cardol is jurist gespecialiseerd in jeugdzorg. Lennie Haarsma spreekt hem over de Jeugdwet, de beoogde doelen en beloftes, en waar we anno 2020 staan. Cardol put als onderzoeker aan Zuyd Hogeschool direct uit de praktijk. En geeft zo een inkijkje in juridische aspecten van jeugdhulp, gekoppeld aan de noodzaak van eigenwijze professionals die ruimte innemen.

    De stem van pleegkinderen

    Veel methodieken, protocollen en gewoontes in pleegzorg zijn gebaseerd op onderzoek dat gedaan is met volwassenen: ouders, pleegouders en hulpverleners. De stem van de kinderen hoorden we indirect, waardoor we niet zeker wisten of we het juiste hoorden. Dit jaar verscheen onderzoek naar de ervaringen van pleegkinderen, op basis van eerder Vlaams onderzoek.

    Boeken

    Drie jaar lang werkte de auteur, een onderzoeksjournalist, aan dit boek. Het resultaat is een beschrijving van een soort collectieve onmacht van onze samenleving rond de zorg om jeugd.

    Ouder betrekken bij de hulpverlening

    In deze rubriek bespreken we uitspraken uit het tuchtrecht die sociaal agogen, maatschappelijk werkers en jeugd- en gezinsprofessionals betreffen. Voor sociaal agogen en maatschappelijk werkers gaat het om het Registerplein. Voor jeugd- en gezinsprofessionals geldt het SKJ. De uitspraken van tuchtcolleges worden anoniem gepubliceerd. In deze rubriek bespreken we wat we er als sociaal werkers van kunnen leren.

    Aanpassingen in wetgeving

    Zes jaar geleden stonden we aan de vooravond van de inwerkingtreding van de Jeugdwet. Een wet die onder stoom en kokend water door de Tweede en Eerste Kamer werd geleid. De doelen van de wet werden alom gesteund. Zo noemde de wet als doelen: inzet van het eigen netwerk, zorgen voor minder regeldruk en meer ruimte voor professionals, eerdere in zet van preventieve zorg en – weet u het nog? – een integrale aanpak, aangeduid met 1 gezin, 1 plan en 1 hulpverlener.

    Uitgelicht: de functiegroep GGZ ‘We werken samen aan een hoger doel: betere hulpverlening aan cliënten

    De functiegroep GGZ van de BPSW behartigt de belangen van alle sociaal werkers die werkzaam zijn binnen de GGZ. Wat dit in de praktijk betekent vertelt Natasja Breugelmans, lid van de functiegroep.