Geweld op het werk is niet normaal| Zorgrebellen doen het anders| Discriminatie is structureel, dus benader het ook zo| De buurtrechter: rechtspraak mét en zonder toga| Richtlijnen helpen bij twijfel| Empowerment meetbaar maken, geen technisch trucje| Wat we kunnen leren van Extinction Rebellon
Deze zomer schokte de dood van een maatschappelijk werker Vlaanderen. Hij werd omgebracht door degene bij wie hij thuiskwam om hulp te verlenen.
Sociaal werkers die geweld meemaken, zijn zelden geneigd daarvan aangifte te doen. De professionele reflex om begrip te tonen, gaat al gauw over in het onbedoeld accepteren van grensoverschrijdend gedrag. In het sociaal werk wordt geweld gezien als iets dat er ‘nu eenmaal bij hoort'. Die opvatting zit diep verweven in de cultuur van organisaties, aldus Laura Keesman.
Sinds de gruwelijke dood van de zeventienjarige Lisa uit Abcoude spreken vrouwen zich massaal uit over de onveiligheid die zij ervaren op straat. Niet dat het een nieuw onderwerp is, integendeel. Maar steeds meer vrouwen ervaren de ruimte en hebben de moed om erover te spreken.
Ik werk op een inloopvoorziening voor dak- en thuisloze jongeren. Het is het mooiste én het zwaarste werk dat ik ooit heb gedaan. Mooi, omdat ik dagelijks de kans krijg om jongeren te ondersteunen die door vrijwel alles en iedereen zijn afgeschreven. Jongeren die in de knel zitten tussen trauma's, verslaving, armoede en psychische nood, leren om weer op zichzelf en op de medemens te vertrouwen en durven te hopen op een herstel of zelf een goede afloop. Het zwaarste, omdat ik ondertussen zie hoe het systeem waarin we proberen te helpen, steeds verder afbrokkelt.
Dagelijks ziet Paul Kreemers in zijn werk de gevolgen van doorgeschoten systeemdenken. Doorgeslagen doelmatigheid en kostenefficiëntie hollen de hulpverlening uit; mensen raken vermorzeld tussen de tandwielen van een volgens hem gebroken systeem. Zijn pleidooi: kies voor vertrouwen boven controle, en voor lef boven beheersdrang.
Volgens sommigen leiden richtlijnen tot bureaucratisering en gaan ze voorbij aan het collectieve karakter van problemen; volgens anderen zijn ze onmisbaar voor de professionalisering van het vak. Sociaal werkers laveren tussen deze uitersten door, blijkt uit interviews die de drie auteurs van dit stuk hielden. ‘Veel sociaal werkers zouden graag richtlijnen gebruiken, mits die korter, concreter en beter toepasbaar zijn.'
Veel sociaal werkers weten niet goed hoe ze racisme en discriminatie bespreekbaar moeten maken. Maar antidiscriminatie hoort bij het dagelijkse werk, zegt Mellouki Cadat-Lampe. Dat vraagt om oefening, durf en regelmatige zelfreflectie.
Empowerment geeft je het gevoel dat je ertoe doet; dat je invloed kunt uitoefenen op je leven. Maar hoe breng je die beleving in beeld? Empowerment meetbaar maken is geen technisch trucje, zegt Thomas Noordink. Het is een zoektocht naar hoe we als sociaal werkers kunnen laten zien wat ons werk zo waardevol maakt: het versterken van mensen in hun kracht, het ondersteunen van zelfsturing, het agenderen van onrecht.
Wat betekent klimaatverandering voor het sociaal werk? De Raad voor Volksgezondheid en Samenleving waarschuwt voor de gevolgen van klimaatverandering voor onze samenleving. Ard Sprinkhuizen, senior onderzoeker aan Hogeschool Utrecht en klimaatactivist bij Extinction Rebellion (XR) en Jeanet de Jong, onderzoeker en beleidsadviseur bij de BPSW, gaan er met elkaar over in gesprek.
Een klacht, ingediend door een beroepsgenoot tegen een beroepsgenoot. Beide beroepen zich op professionaliteit: de een op het belang van samenwerking en inbreng, de ander op het belang van regie en duidelijkheid. Voor het vertrouwen in de beroepsgroep hoeven we het niet altijd met elkaar eens te zijn, maar wel dat we verschillen van mening constructief hanteren.
De internationalisering van het sociaal werk begon in 1928 in Parijs en beleeft over een paar jaar zijn jubileum. Maar hoe zit die internationale beweging eigenlijk in elkaar, met al zijn verenigingen, conferenties en netwerken, en wat kan je daar als sociaal werker mee? Ter inspiratie, en om de horizon te verbreden: een overzicht.
Werk jij als sociaal werker in een school of werk je veel samen met scholen?
De ene week gaan de rechtszittingen over incassozaken, de andere week over lichte strafzaken. De buurtrechtbank moet het rechtsgevoel herstellen en de kloof tussen systeem en burger verkleinen. Een extra pluspunt is de aanwezigheid van een vertegenwoordiger van het buurtteam waar meteen een afspraak mee gemaakt kan worden, bijvoorbeeld over budgetteren.
Hieronder kun je Vakblad Sociaal Werk nr. 5-2025 lezen als een doorbladerbare pdf. Wil je de online artikelen liever als losse artikelen lezen dan kan dat natuurlijk ook. Om onderstaande pdf te kunnen bekijken, moet je ingelogd zijn.
De ongekende hoeveelheid informatie over het leed van onze medemensen kan leiden tot een ‘afstomping der zintuigen’. Hoe breng je kennis en moreel handelen in evenwicht? Voor sociaal werkers manifesteren deze dilemma’s zich niet alleen in de privésfeer, maar ook in hun werk.
Als agogisch hulpverlener bij ouderenzorginstelling Aafje in Rotterdam is Maud Schults intermediair tussen de zorg en mantelzorgers, begeleidt ze cliënten en ondersteunt ze collega’s bij het omgaan met moeilijk gedrag. Agogisch hulpverleners kunnen voorzien in een groeiende behoefte, nu de mantelzorg belangrijker wordt en de druk op de zorg groeit. ‘We willen graag weten of er meer sociaal werkers zijn die op onze manier werken.’
