Vakblad Sociaal Werk nr. 4, 2021

    Ervaringsdeskundigheid. Het belang van een kennisbron waarover nog veel misverstanden bestaan| Sociaal werker 2021| Sociaal werk en de energietransitie| Plegers huiselijk geweld| Bewindvoerders en persoonlijk begeleiders.

    Groen doen als je rood staat?

    Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat wil dat de komende decennia iedereen in Nederland van het gas afgaat. Dat zijn acht miljoen huishoudens en bijna twee miljoen bedrijven. In beleidsjargon heet dat 'de energietransitie'.

    Nieuws

    Een moment waar je nog vaak aan terugdenkt en dat je altijd zal bijblijven omdat het grote indruk op je maakte of je diep ontroerde: bijna elke sociale professional kent wel zo'n kippenvelmoment.

    Geef ervaringskennis de plek die het toekomt

    Dat professionaliteit en ervaringsdeskundigheid niet in één persoon verenigd kunnen zijn, elkaar onderling uitsluiten en hoogstens aanvullingen op elkaar zijn, wordt gesuggereerd op de website van het NJi en ook door veel professionals voetstoots aangenomen. Dat misverstand moet de wereld uit, vinden Caroline Quarles, Alie Weerman en Shantal Holwijn.

    Arbeidsethos

    Voor de coronacrisis werkte ik in een organisatie met een hoog arbeidsethos. Daaronder verstonden wij: je meldt je niet ziek als anderen op je rekenen. In ons geval waren die anderen studenten of collega's. In andere organisaties gaat het om collega's en patiënten, leerlingen, klanten of cliënten. Als iemand echt erg ziek is (buikgriep, hoge koorts, of een heel serieuze aandoening als kanker) kan die persoon natuurlijk niet naar z'n werk. Maar als je je een beetje gammel voelt (verkouden, beetje keelpijn, beetje grieperig, beetje hoofdpijn) zet je je schrap. Je slikt paracetamol, doet je werk, gaat daarna naar huis en hoopt dat je het kunt volhouden tot het vrije weekend.

    ‘Moet ik wel of niet aandringen op een betere kennismaking?’

    'Ik ben maatschappelijk werker bij een organisatie voor maatschappelijke dienstverlening en samenlevingsopbouw. Begin mei komt er een aanmelding binnen via een CJG-medewerker. Het gaat om een mevrouw die wil scheiden van haar man. Er is sprake van een complexe gezinssituatie waarbij meerdere hulpverleners betrokken zijn. De hulpvraag lijkt duidelijk. Mevrouw wil ondersteuning bij een eenzijdige scheidingswens en heeft vragen als: hoe pak ik dit aan, welke stappen moet ik zetten en wat komt er allemaal op mij af? De wens tot scheiden heeft ze al een aantal jaren en ze is nu op het punt om daadwerkelijk door te pakken.

    Bepaald geen kleine opgave

    De sociale kanten van de energietransitie zijn van even groot belang als de technische aspecten ervan en verdienen minstens zoveel aandacht. Sociaal werkers hebben daarin een prominente rol, betoogt onderzoeker Maarten ter Huurne.

    Geen aanjagers, maar bruggenbouwers

    Alom wordt bepleit dat opbouwwerkers proactief en toekomstgericht een rol op zich nemen in de overgang naar duurzame energiebronnen. Maja Rocˇak & Chantal van Lieshout bevroegen opbouwwerkers hierover en concluderen dat de energietransitie voor hen geen prominent thema is.

    ‘Ik ga sociaal werk zichtbaarder maken’

    Nanneke Jager is Sociaal Werker van het Jaar 2021 geworden. 'Aan wie het maar wil horen zal ik vertellen hoe belangrijk ons werk is.'

    Niet alleen maar daders

    Plegers van huiselijk geweld vinden vaak niet de hulp die zij nodig hebben. Het beeld 'eens een pleger, altijd een pleger' lijkt hardnekkig stand te houden. Sociaal werkers zouden dat moeten doorbreken, betoogt Jennifer Helsdingen. Zij pleit voor verbetering van de hulpverlening aan plegers van huiselijk geweld.

    ‘Korte lijnen zijn cruciaal’

    Lisanne Ruiter werkt in Leiden als bewindvoerder voor Stichting CAV, een organisatie die mensen helpt die hun financiële zaken niet zelf kunnen of willen regelen. Samenwerking met andere professionals is daarbij belangrijk. Onder meer daarover ging Ruiter in gesprek met Peter van Niekerk, persoonlijk begeleider. Liselotte Maas zat erbij en doet verslag.

    Boeken

    Anders dan de term doet vermoeden, vertelt een directieve therapeut niet aan een patiënt wat die moet doen. Wel reikt de therapeut ideeën en adviezen aan die hun effect al eerder hebben bewezen. Hierbij gaat de therapeut altijd uit van de unieke authenticiteit van de ander. Gestandaardiseerde hulpmiddelen zijn enkel bruikbaar als die recht doen aan de persoon van de patiënt en diens grenzen in acht nemen. Daarnaast zal de directieve therapeut zoveel mogelijk integratief werken. Monotherapieën zijn bewezen minder effectief dan combinaties van uiteenlopende modellen en interventies. Aangezien een mens bij uitstek een sociaal wezen is, worden de leefwereld en het systeem van een patiënt altijd meegenomen in een behandeling.

    Een verstrekkend verwijt

    In deze rubriek bespreken we uitspraken uit het tuchtrecht die sociaal agogen, maatschappelijk werkers en jeugd- en gezinsprofessionals betreffen. Voor sociaal agogen en maatschappelijk werkers gaat het om het Registerplein; voor jeugd- en gezinsprofessionals geldt het SKJ. De uitspraken van tuchtrechtcolleges worden anoniem gepubliceerd. De zaak die we hieronder bespreken (zaaknummer 20.192Ta) wordt in het SKJ als volgt omschreven: 'Een jeugdbeschermer wordt verweten dat zij heeft gelogen over haar bevoegdheden als gezinsvoogd en onjuiste, negatieve informatie aan de rechtbank heeft gestuurd.' Volgend daarop presenteren we een aantal praktische feiten over tuchtrecht.

    In het belang van het kind

    Artikel 3 van het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind is een van de belangrijkste en meest gebruikte artikelen uit dit verdrag. Het artikel bepaalt dat bij alle maatregelen die een kind betreffen het belang van dit kind voorop moet staan. Dat een beroep op het artikel uitkomst kan bieden waar wetgeving dat niet mogelijk maakt, bewijst een rechtszaak bij de rechtbank van Gelderland.

    Pleidooi voor meer ondersteuning voor medewerkers met covid-19

    Herstelzorg na covid-19 is nieuw en complex. Op de werkvloer is nog veel onbekend. Bedrijfsmaatschappelijk werker Ying Chan, werkzaam bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, pleit voor meer aandacht voor de psychosociale ondersteuning van medewerkers met (long) covid. Ying is lid van de functiegroep Bedrijfsmaatschappelijk Werk van de BPSW en lid van de werkgroep Sociaal werk en covid-19. We moeten meer ruimte en tijd geven voor herstel.’